Հայոց լեզու

մոր քույրը-մորաքույր

դարպասը պահող-դարպասապահ

ժամանակը ցույց տվող-ժամացույց

ջրի աման-ջրաման

գաղտնիք պահող-գաղտնապահ

նավ վարող-նավավար

ծաղի թերթիկ-ծաղկաթերթ

արագ վազող-արագավազ

ամենից մեծ-ամենամեծ

պոչ չունեցող-անպոչ

անուշ համ ունեցող-անուշահամ

քարով շինված-քարաշեն

կին բժիշկ-բժշկուհի

բալի ծառ-բալենի

Բարի սիրտ ունեցող-բարեսիրտ

խիղճ չունեցող-անխիղճ

բարձր ձայնով-բարձրաձայն

միշտ ժպտուն-ժպտադեմ

գանձ պահելու տեղ-գանձարան

կապույտ աչքերով-կապուտաչյա

արքայի որդի-արքայազն

Հույների երկիր-Հունասստան

փոքր էշ-էշուկ

ծաղկներով զարդարված-ծաղկազարդ

քաղաքում ապրող-քաղաքացի

Հայերի երկիր-Հայաստան

ավետիս (բարի լուր) բերող-ավետաբեր

արագ ընթացող-արագընթաց

բաժակը ձեռքին արտասանվող ճառ-բաժակաճառ

վեպ գրող-վիպասան

բառարան գրող-բառարանագիր

արտասահմանում ապրող մարդ-արտասահմանցի

բույսերի մասին գիտություն-բուսաբանություն

հականիշ-հակ+ա+նիշ

բանջարանոց-բանջար+անոց

աշակերտ-չի բաժանվում

աշակերտական-աշակերտ+ական

տարրական-տարր+ական

գլխավոր-գլխ(գլուխ)+ավոր

կարմիր-չի բաժանվում

դաշտամուկ-դաշտ+ա+մուկ

հյուր-չի բաժանվում

հարստություն-հարստ(հարուստ)+ություն

կերառատ-կեր+ա+առատ

վտանգ-չի բաժանվում

English

Կարդա  և գտիր ընդգծված բառերի  նշանակությունը

“Dress warm!” exclaimed Troll Mother.

“I am,” said Troll Brother.

Troll Mother looked at the thin jacket Troll Brother had on and shook her head.

“I have a sweater on underneath this jacket,” said Troll Brother, lifting up the bottom of his jacket to reveal a big thick sweater.

“Good boy,” said Troll Mother, smiling.

Troll Brother went outside to play and soon  came back .

“So soon?,” said Troll Mother, setting a big mug of hot chocolate on the table.

“Is that for me?” asked Troll Brother with a big grin on his face.

“Yes dear,” said Troll Mother.

“Oh good,” said Troll Brother. “I will  warm me up. It is really cold outside today.”

“It is going to be winter soon,” said Troll Mother.

“Yes,” said Troll Brother. “There weren’t even any leaves on any of the trees. Everything is so bare looking.”

“Winter is near,” said Troll Mother. “However, right now, we can enjoy what is left of the autumn season.”

“How?” asked Troll Brother.

“We can have a nice fresh slice of warm apple pie,” said Troll Mother.

“Yummy!” exclaimed Troll Brother. “I love apple pie!”

“Well then here you go,” said Troll Mother, giving Troll Brother a large slice of apple pie with a scoop of ice cream on it.

“I love autumn,” said Troll Brother.

“Me too,” said Troll Daddy standing in the doorway. “Now, where is my slice?”

exclaimed-բացականչեց
underneath-տակը
lifting-վեր բարձրացնելով
to reval-վերածել
grin-քմծիծաղ
slice-կտոր
scoop-շերեփ

• Դուրս գրիր անծանոթ բառերը:
  Dress warm- տաք հագնվեք
  looked-նայեց
  thin-բարակ
  shook-ցնցեց
  bottom-ներքև
  thick-հաստ
  setting-կարգավորումը
  bare-մերկ
  enjoy-վայելել

1. Քեզ դուր եկա՞վ տեքստը, ինչո՞ւ (օգտագործիր տեքստի բառերը, կամ օգտվիր բառարանից)

I liked this text because they enjoyed the last days of autumn.

2. Տեքստից դուրս գրիր բառեր, որոնք  ունեն հոմանիշեր և հականիշեր

օր.՝ large-big- huge- small-little

large-big-huge-small-little

thin- slim-thick

back-rear-forward

cold- frosty- warm-hot

3. Տեքստից դուրս գրիր բայերը /ներկա- անցյալ/

օր.՝ come- came, play- played

say-said

go-went

ask-asked

have-had

exclaim-exclaimed

4. Ինչ հագուստ է հագել տեքստի հերոսը 

He was wearing a sweater and a jacket

5. Այս ներոհիշյալ հագուստներից որոնք են աշնանային, ընդգծի՛ր

shorts, hat, boots, shoes, gloves, jumper, T-shirt, shirt, sweater, blouse, sandals, sunglasses, suit, dress, skirt, socks, tights, scarf, coat, roll-neck sweater

6. Աշունը ինչպիսին է

sunny, hot, frosty, cold, cool, warm, cloudy, misty, bright

7. Սիրում ե՞ս աշուն, ինչո՞ւ, գրի՛ր, վերնագրիր այսպես`My Autumn- Autumn is beautiful 

Պատումդ գրելուն կօգնի այս տեքստը՝ Autumn

կամ՝

հորինիր աշնանային պատմություն

I love autumn because it falls in autumn, it's my mother's birthday and it rains a lot in autumn.

8. Ֆոտոխցիկով նկարիր Երևանյան աշունը, պատմիր այդ մասին և ֆիլմ կամ պրեզենտացիա պատրաստիր

Ուսումնական աշուն

Հոկտեմբերի 25-30

Ընթերցանություն

Գրքեր կարող ես ընտրել ինքնուրույն՝ օգտվելով գրադարանից, կարող ես օգտվել հետևյալ ցանկից՝ Ընթերցարան։
Լեզվաբանական ամսագիր # 23, կարդա, առանձնացրու հետաքրքիր նյութերը, դու ի՞նչ նյութ կառաջարկես ամսագրի համար։

Լեզվաբանական ամսագիր # 23

• Հնչյուն և տառ
• Բառերի և արտահայտությունների հետքերով
• Առաջադրանքներ սովորողից
• Ճիշտ-սխալ
• Անդրադարձ ֆլեշմոբին․ շուտասելուկներ

Հնչյուն և տառ։ Խաղա Էրիկ Ջհանգիրյանի կազմած խաղը հնչյունի և տառի վերաբերյալ։ Խաղալու համար անցիր հղումով։

Բառերի և արտահայտությունների հետքերով
Խելքը շուկայում չե՞ն ծախում

Ժողովրդական իմաստուն խոսք է․ խելքը բնատուր է, բավական չափով էլ՝«մարզովի»։
Բայց եթե շուկայում չեն ծախում, ապա գոնե․․․կշռում են։ Չե՞ք հավատում։ Վերցրեք տաղանդ բառը, որի այժմյան իմաստը բոլորիդ է հայտնի։ Բայց այդ բառը մեր նախնիները փոխ են առել հին հունարենից և ժամանակին օգտագործելիս են եղել երկու նշանակությամբ՝ «կշռաչափ» և «ոսկեդրամի չափ»։
Այդ դեռ քիչ է։
Հին հունարեն տա՛լանտոն պարզապես նշանակել է․․․«կշեռք» (ինքն էլ կազմված է տալանտո՛ո բայի հիման վրա, որ նշանակել է «տատանել, ճոճել»․ պատկերացրեք կշռելու մոմենտը): Տա՛լանտոն նաև նշանակել է «կշռաչափ՝ 26,2 կգ», «ոսկեդրամի չափ»․ 1 տաղանդ ոսկին հավասար է եղել 10 արծաթյայի։ «Ուրիշներից ետ չմնալու համար»՝ այդ բառը հույներից վերցրել են և անգլիացիները, որոնց լեզվում, բացի վերևի իմաստներից, բառը նշանակում է նաև «փափագ», ցանկություն, կամք»։ Հին ֆրանսերենում էլ նշանակել է «կշռի չափ», բայց հյուսիսում և հարավում՝ նաև «ցանկություն», իսկ լանգեդակերենում՝ «ուտելու ցանկություն, քաղց»։ Տեսեք, թե ո՛ւր է հասել «կշեռք»-ը։ Եթե կա մեկը, որ դեռ կասկածում է, թե հնում խելքը իրոք «կշռել են», կարող եմ հիշել քանքար բառը, որը ժամանակին նշանակել է առաջին հերթին «կշռաչափ» և «ոսկեդրամի միավոր»։ Խորենացին գրում էր․ «․․․Խոստանայ հինգ հարիւր կին գեղեցիկ եւ հազար քանքար ոսկւոյ, զի օգնեսցէ նոցա…» («Խոստանում է հինգ հարյուր գեղեցիկ կին և հազար քանքար ոսկի, որ օգնի իրենց»)։

Ոււրեմն, դուրս է գալիս, որ եթե ունենայինք քանքար-ի ցույց տված կշիռը, մեկի մասին «քանքար ունի, քանքար-ավոր է» ասելիս պիտի հասկանայինք, որ նա․․․ 138 լիդր, այսինքն 45 կգ 333 գ խելք ունի։ Իսկ տաղանդավորի խելքը մի քիչ ավելի թեթև է, ընդամենը 26,2 կգ․․․

Նյութը թվայնացրեց Գաբրիելա Թանաշյանը
Աղբյուրը՝ Պետրոս Բեդիրյանի «Բառերի խորհրդավոր աշխարհում»

Առաջադրանքներ։ Առաջարկում է Հասմիկ Գալստյանը։

1. Փորձիր   բառերի   տառերն    այնպես   դասավորել,   որ   ստանաք     ճիշտ  բառը։ 

Աղծկի- ծաղիկ
Հռխասոե- հեռախոս
Գչաուրտփ-գրչատուփ
Կտվա- կտավ
Եվրետ- տերեվ

2.Գրիր  ասացվածքի   վերջին  բառը։ 

Ամեն   փայտ   շերեփ   չի   դառնա,   ամեն   սար՝  Մասիս:

3.Գուշակիր    հանելուկը :

Հագնում  է  կանաչ   ու  շքեղ  շորեր
Եվ  զարդարվում  է  հողագունդը   մեր, 
Զարթոնք  է  բերում   սարին  ու  դաշտին՝ 
Զուգում,  պճնում է անտառ  ու  այգի։ Կաղամբ

4.Շարունակիր  ասացվածքը։ 

Աղվեսի  դունչը  խաղողին  չհասավ,   ասաց դեռ խակ է:

Թումանյանի մասին այս տեքստում կան սխալներ, փորձիր ուղղել։

Հովհանես Թումանյանի` մենք ունենք ազգային մեծ բանաստեղծ: Թումանյանը ստեղծագործել է դեռ դպրոցական տարիներից, երբ առաջին անգամ սիրահարվել է իր դասընկերուհու վրա` գրելով`
-Հոգո՛ւս հատոր,
Սրտի՛ս կտոր,
Դասիս համար,
Դու մի՛ հոգար…
Փոքրիկ Հովհաննեսը հաճախ էր թողնում դասերը, փախնում իր սիրած վայրերը… Թումանյանի թանգարանը գտնվում է Թումանյան փողոցում:Թումանյանի թանգարանում կարելի է նրան տեսնել էլեկտրոնային ձևով` ակնոցները աչքին, գլխարկը` գլխին, ձեռնափայտը` ձեռքին: Բազմիցս անգամ նա գրել է իր մայրիկի, հայրիկի, իր մանկության մասին: Թումանյանն ուներ տաս հատ երեխա, որոնց տարբեր խորհուրդներ էր տալիս: Կարևորում էր տան կարգ ու կանոնը` ասելով, որ մաքրությունը դա առողջության հիմքն է: Չէր սիրում, երբ տեսնում էր սենյակում որևէ ավելնորդ իր: Ազգը հպարտանում են Թումանյանով:

Անդրադարձ ֆլեշմոբին
Մայրենիի հոկտեմբերյան ֆլեշմոբի առաջադրանքներից մեկն այսպիսին էր՝ Տրված բառերից առնվազն չորսը գործածելով, շուտասելուկներ հորինի՛ր և մուտքագրի՛ր: Ձյունիկ, ուս, լուսին, շաղ, խաղ, ծով, հով, բոց:

Կարդացեք սովորողների հորինած շուտասելուկներից։

Նարե Մելքոնյան, Հյուսիսային դպրոց
Շաղ տալով, խաղ տալով լուսնի ուսին։

Սերգեյ Պողոսյան, Հյուսիսային դպրոց
Դեղին — կարմիր շաղալեն,
Ալիք — ալիք խաղալեն,
Ծովի ծոցին՝
Ալ ժապավեն
Տվել բոցին։

Արմեն Խաչատրյան, Հյուսիսային դպրոց
Ձյունիկ լուսին ծովի ուսին,
Ծովի ուսին խաղաց լուսին։

Արևիկ Խաչատրյան, Հարավային դպրոց
Ձյունե լուսին ծովի ուսին:

Միկա Գալոյան, Հարավային դպրոց
Լուսնի ուսին խաղալով՝ անձրև եկավ շաղալով։

Իռեն և Սոնա Գալստյաններ, Արևելյան դպրոց
Շաղ արա, խաղ արա, շախմատ խաղա։
Խաղ արա, շաղ արա, ինձ համար մի բան արա։

Լիկա Պողոսյան, Արևելյան դպրոց
Սարի ուսին սիրուն լուսին,
Սարի լուսին սիրուն ուսին։

Քրիստ Հինյան, Արևելյան դպրոց
Լուսինը շաղ տվեց,
Անձրևը խաղ տվեց,
Հովը վրա բերեց,
Բոցը շուտ մարեց:

Արմեն Ասոյան, Արևելյան դպրոց
Ձյունիկ իջավ սարի ուսին,
Լուսին խաղաց սարի ուսին։

Մարիա Ստեփանյան, Արևմտյան դպրոց
Բոց լուսին ծովի ուսին,
Ծովի ուսին բոց լուսին։

Մարի Հարությունյան, Արևմտյան դպրոց
Ծովի ծոցից թափվեց շաղ, կարծես լիներ լուսնի խաղ։

Կարեն Հովհաննիսյան, Արևմտյան դպրոց
Սարի ուսին սահելով,
Ձյունիկ լուսին շաղալով,
Ծովի հովին խաղալով,
Բոցին արև փարվելով Մտիկ արավ։

Լաուրա Ղազարյան, Արևմտյան դպրոց
Ձյունիկ լուսին հովի ուսին,
Հովի ուսին ձյունիկ լուսին:

• Բլոգումդ բացի՛ր «Իմ գրադարանը» բաժինը և կարդացածդ գրքի (գրքերի) մասին պատմելիս նշի՛ր այս բաժինը:
• Հարցեր, որոնց պետք է անդրադառնալ
  • Ո՞վ է գրքի հեղինակը (գտնել համացանցից տեղեկություններ նրա մասին, էլ ի՞նչ գրքեր է գրել):
    

Ծնվել է 1908 թվականի օգոստոսի 31-ին բանաստեղծ Արմենակ Սարոյանի և նրա կնոջ՝ Թագուհու ընտանիքում՝ գաղթած Բիթլիս քաղաքից (ներկայիս Թուրքիա), որտեղ, ըստ Սարոյանի, հայերի հետագա կյանքն անհնար էր^[5]։ Մանկությունն անցկացրել է Ֆրեզնոյում (Կալիֆոռնիայի նահանգ)։

1911 թվականին երեսունյոթամյա Արմենակ Սարոյանը մահանում է, և Վիլյամ Սարոյանը եղբոր՝ Հենրիի, և քույրերի՝ Զաբելի ու Կոզեթի հետ տեղափոխվում է որբանոց։ Երբ մայրը պետք է երեքամյա Վիլյամին թողներ որբանոցում, նա Coon Jiger անունով մի տիկնիկ է նվիրում, որը Սարոյանի հիշողության մեջ միշտ պահպանվում է։ Սարոյանը հետագայում նշել է, որ այդ տիկնիկով կարծես մայրը ցանկանում էր փարատել իր բացակայությունը։ Այդ տիկնիկի կերպարն արտացոլվել է նաև նրա ստեղծագործություններում։

Սարոյանը կանոնավոր կրթություն չի ստացել։

• Ո՞վ էր գրքի հերոսը, ինչպիսի՞ն էր նա:
  Հերոսներ՝Առյուծ,նապաստակ,աղվես,այլ կենդանիներ
  • Ի՞նչ սովորեցիր այս գրքից:
    Հիմարություններ անելը վատ բան է:
  • Գիրքը քեզ դո՞ւր եկավ, ինչպե՞ս կներկայացնես այս գիրքը, որ քո ընկերներն էլ ցանկանան այն կարդալ:
    Ինձ դուր եկավ այս առակը: Եկեք-եկեք կարդացեք այս առակը, որ նոր բան սովորեք:

Աշնանային ֆոտոպատում Աշունը իմ քաղաքում, իմ բակում, իմ գյուղում, իմ այգում… և այս ամենը իմ ֆոտոխցիկից: Լուսանկարիր աշունը. ամենաստացված, ամենաառանձնահատուկ նկարները հրապարակի՛ր բլոգումդ և պարտադիր գրի՛ր  մեկնաբանություն յուրաքանչյուր նկարի համար:

Դեղին-կանաչ տերևները և արևը

Ես և գեղեցկուհի աշունը

Իմ ձեռքը աշնան տերևներին կպած

Երկու գեղեցկուհիները